Pina Bausch, Merce Cunningham - Filmler - iDans

Dans Tarihi

2009 yılı çağdaş dans gündemi veda ettiği ustalarıyla özel bir sonbahar yaşıyor.

iDans festivali kapsamında geçen hafta sonu 2 ünlü koreografa adanmış film gösterimleride, yakın dönem dans tarihini hafızalarımızda yeniden canlandırarak önemli bir uğurlamanın eksikliğini kapama çabasını yansıtıyordu.

* * *

(Pina Bausch)a özel ilk gösterim gününü kaçırmış oluşumdan ötürü çok üzgünüm.

Ancak (Merce Cunningham)a ayrılan ikinci gün gösterimleri, benim de bu açığımı bir ölçüde kapamamı sağlayabilmiş oldu.

C&C (Cunningham&Cage sanatçı dostluğu) oldukça önemli bir işbirliği örneğini yansıtıyor.
(Bunun farklı bir benzerine de Japonya'da rastlamıştık belki, değil mi ?) (Aslında bu tarihsel karşılaştırmalı analizleri yapmak gereği yüzünden gözlemimizi biraz daha derinleştirmek isteyebiliriz...)

C&C'nin uzun soluklu ortak geçmişlerinde, TV için hazıladıkları (video çekime uygun olarak tasarlanmış) "Points of Space" isimli eserlerinin yaratım sürecine tanık olduğum seyirlerden birinden sizlere kısaca söz edeceğim.

Bu video yapıtı; Merce Cunningham, John Cage v.d.nin işbirliği sayesinde, deneysel bir uyum arayışıyla geleneksel kalıpları aşabilen, tamamen özgün bir tarzda ve eşzamanlı bağımsız süreçlerde başlatılarak gerçekleştirilmiş ve (o dönemde eşine pek az rastladığımız, disiplin şövenizmine ve hiç egostanrik sürüklenme olmadan yaratılan akışın paylaşıldığı sanat yapıtlarının oluşturduğu kolektif denilebilecek çabaların) (koreografi-müzik-resim-kostüm) sahasında çağdaşlarına da öncülük etmiş (aynı zamanda gecikmesiz klasikleşebilmiş eserler veren) ustalarının eşsiz arayışlarındaki titizliği yansıtan tasarlarımlarını bir araya getirmiş olma gibi bir özelliği taşıyor.

Diğer yandan Cage'in yaşam alanı olarak ABD'yi seçişi, hatta Avrupayı neredeyse terk ederek bir NY caddesinde, hiç tekrarının olmadığını düşündüğü (kimileri için gürültü denilebilecek) trafik cehenneminin ses bombardımanı içinde, üstelik çiçeklerine bile sonsuz bir huzur içinde bakım yaptığı ve tam evi gibi hissettiğini vurguladığı o terasında kalarak çalışmalarını sürdürmüşlüğü belki, dönemin kaptalizm&sosyalizm karşıtlıklarının mekansal ve sanatçı kişiliğindeki yansımalarını da biraz olsun bize göstermekteydi.

(Japonya'da belki kuşaklar arası bağıda yansıtabilen diğer dostluğun izlerini sürmeyi ise, daha fazla sıkmamak için sadece meraklılarına bırakıyorum.)

İşte çağdaş dansın, video ile buluşarak yaygın kitlelere taşınmasını sağlayıcı (kaçınılmaz) tarihi serüveninde de, önemli bir sıçrama (belki tüketim) platformu sağlayabilecek bu gibi nitelikleri ile eser, bıraktığı nostaljik tadın ötesinde, hızla tüketilerek eskitilen "geçmişin ve bugünün" yeniden irdelenmesi olanağını bize sağlıyordu.

* * *

Tüm bunların yanında gerçekleşen film gösterimlerine etkinlik mekanı olarak destek veren Pera Müzesi de, son derece güzel restore edilerek hizmete sunulmuş görkemli tarihi binasında, eski İstanbul resimlerinin yer aldığı sergiyleriyle sizleri her zaman karşılamaya hazır olduğunu söylüyor... (http://gorselsanat.blogspot.com/) (http://istanbuluma.blogspot.com/)